Deze maand verbleef ik ruim een week in Gambia. Met eigen ogen wilde ik zien en ervaren hoe de bevolking leeft en wat hun beweegt om naar Europa af te reizen voor een betere toekomst. Al een half jaar ben ik bezig met research over de massamigratie die begin 2023 weer in het nieuws kwam doordat duizenden Afrikanen dagelijks arriveerden in Lampedusa, (Italie) en ik maakte er al een aantal reportages over. Ik realiseerde me dat de problemen in hun thuisland nu onze problemen werden door de massale overtochten van Afrika naar Europa.

Door mijn contacten met Ismaila, een Gambiaanse tuinder en jeugdleider, kreeg ik informatie over de oorzaken van de massa migratie. Door de hoge werkeloosheid in de Afrikaanse landen en de slechte economische omstandigheden zien de jongeren geen andere uitweg dan Afrika te verlaten voor Europa of Amerika. Hij vertelde me dat hij juist met zijn boerenbedrijf jongeren wilde laten zien dat de landbouw in hun eigen land wel kansen biedt en dat er meer mogelijkheden zijn voor jongeren om te blijven maar dat ze dit gewoonweg niet zien. Vooral een mindset-probleem en een gebrek aan kennis, stelde hij.

Door meer onderzoek te doen en gesprekken met meer Afrikanen ontdekte ik ook dat ze een heel vertekend beeld hebben van Europa. Ze denken dat dit het paradijs is, dat er werk voor hun is, dat ze een studie kunnen doen en dan weer terug kunnen keren naar hun eigen land met geld en kennis. Hoe mooi Europa is, wordt hun getoond in de media en door verhalen van hen die nu in Europa zijn.

Afrikaanse jongeren die de overtocht hebben gemaakt, vertellen mij dat de overtocht een hel was. Sommigen namen de “backway” via land naar Noord-Afrika om daar op de boot te stappen naar Italie of Spanje en sommigen stapten in Senegal op de boot naar Europa, een lange, zware tocht. Afschuwelijke verhalen over mishandeling, ontberingen, angst en geen water en voedsel onderweg, waarbij ze vertellen dat ze deze reis hun ergste vijand niet zouden adviseren. Toch hebben velen de reis gemaakt en zijn ze in Europa aangekomen, veelal getraumatiseerd. Momenteel ben ik bezig om deze jongens en meiden hun verhalen vast te leggen. Via een contactpersoon op Malta krijg ik regelmatig updates over de overtochten.

Jongeren die vastzitten in Noord-Afrika, in Algerije, Libie of Tunesie zijn er slecht aan toe. Zij sturen video’s over hun situatie waarbij ze zijn ‘gedumpt’ aan de rand van een stad. Ze mogen geen water of voedsel gaan kopen van de autoriteiten daar. De VN is geweest maar biedt ook geen hulp. Velen hebben hun reis gestaakt en willen naar huis. Het wachten is op een vliegtuig die hun terugbrengt, naar hun ouders en familie, maar ze zien er enorm tegenop omdat ze al hun geld in de overtocht zijn kwijtgeraakt en hun ouders de echte verhalen niet kennen. Schaamte en met het gevoel dat ze gefaald hebben, moeten ze naar huis.

Ondanks al die gevoelens van schaamte en falen is het zo belangrijk dat ze hun verhalen gaan delen om te voorkomen dat hun broeders en zusters deze gevaarlijke overtocht ook gaan maken en de kans bestaat dat ze daarbij het leven laten.

Door al deze verhalen en research over de oorzaak van de problemen in Afrika kwamen we al snel tot een conclusie: De oplossing van dit probleem ligt in de landen zelf. De oplossing is niet dat al die jongeren naar Europa komen voor werk of een nieuw leven op te bouwen. Dat we veel asielzoekerscentra gaan bouwen. Nee, Afrikanen moeten in hun land blijven, daar een toekomst opbouwen. Afrika heeft potentie en veel te bieden maar ze hebben daarbij wel onze hulp nodig!

Die hulp moet echter anders worden gegeven dan we al jaren hebben gedaan. We gingen als blanken naar Afrika en vertelden hun hoe ze het moesten doen, op onze manier. Dat werkte natuurlijk niet. Afrikanen weten heel goed hoe zij het zelf moeten doen. Hun voorouders konden immers prima leven in en van het land. Dat zijn ze helemaal kwijtgeraakt lijkt het wel. Het contact met hun land en het leven van en met de natuur is weg. Terwijl velen echt in een megadip zitten, zien anderen in dat de oplossing in hun eigen land ligt en wat ervoor nodig is om hun land weer op te bouwen.

Deze groep mensen zijn we nu aan het samenbrengen en vragen wat ze nodig hebben om hun land weer op te bouwen. Natuurlijk wordt er dan al snel om geld gevraagd, echter dit project gaat vooral om het delen van kennis. Stap voor stap waarbij het doel is om de mensen in Afrika weer in hun kracht te zetten, te empoweren, hun te faciliteren, kennis over te dragen omdat ze daar echt behoefte aan hebben, kansen te zien met als het uiteindelijke doel dat ze in hun land willen blijven omdat ze er een toekomst zien en hebben!

Ondertussen wordt er in de gemeente De Fryske Marren en de gemeente Heerenveen volop gepraat over de mogelijke komst van een AZC. Net als in andere delen van Nederland. Mij valt het op dat er niet wordt gepraat over oplossingen. Niet over hoe we de bouw van zulke opvangcentra, klein of grootschalig kunnen voorkomen. Niet over hoe we de mensen daar kunnen helpen, waardoor ze in hun eigen land kunnen blijven. Hoe we vrede creëren op aarde en mensen kunnen ondersteunen in veilige landen. Als we maar blijven praten over de gevolgen en hoe we dat gaan oplossen in plaats van de kijken naar de oorzaken en deze oplossen, zal het blijven zoals het is. De oplossing is samen de verantwoordelijkheid hiervoor nemen, zowel Afrikanen als Europeanen. En dat is juist ook zo mooi om het samen te doen, want samen is krachtig, sterk en verbindend!

Ben je nieuwsgierig geworden over dit project en wil je bijdragen met je kennis en steun? Volg mij dan op Zebra Inspiratie op facebook of via mijn Telegramkanaal Zebra Inspiratie. Je kunt me ook mailen op erica@zebrainspiratie.nl.

Op zondag gaf ik een training over mindset en persoonlijke groei aan ondernemers, studenten en tuinders.

Hier plant ik uien op de akker op de boerderij in Kafuta. Er zijn zoveel kansen in de landbouw in Gambia.