Eind april bracht onderzoeksjournalist Mustapha K. Darboe via zijn platform The Republic Gambia een explosieve onthulling naar buiten: Lees het artikel hier.
Darboe onthulde met documenten en getuigenissen hoe de bezittingen van voormalig dictator Yahya Jammeh – waaronder vijf vliegtuigen, tientallen luxe auto’s, militaire voertuigen, vee, huizen en grond – in stilte en ver onder marktwaarde zijn verkocht aan vertrouwelingen van machthebbers. Zonder openbare aanbestedingen. Zonder transparantie. Zonder enige controle.
De opbrengsten, die bedoeld waren om het Gambiaanse volk te compenseren voor jaren van plundering, verdwenen in de zakken van enkelen.
Na publicatie ontving Darboe bedreigingen. Gisteravond nog kreeg hij een verzoek van een mensenrechtenorganisatie om zijn onderzoek aan te passen – zodat bepaalde overheidsfunctionarissen “buiten beeld” zouden blijven. Hij moest onderduiken voor zijn veiligheid.
foto: onderzoeksjournalist Mustapha K. Darboe
Donderdag 8 mei stond een protest gepland in hoofdstad Banjul. De burgerbeweging Gambians Against Looted Assets (GALA) eist volledige openbaarmaking van de verkoop van Jammeh’s bezittingen: namen van kopers, verkoopprijzen en onafhankelijk toezicht door parlement, auditdiensten en burgermaatschappij. Maar de autoriteiten weigerden een protestvergunning. Zonder opgaaf van reden. GALA besloot toch te demonstreren – en noemde het verbod een directe schending van fundamentele mensenrechten.
foto: aankondiging van de demonstratie
In de vroege ochtend vertrokken demonstranten richting het politiebureau. Ze werden onderweg opgepakt en later gearresteerd. Later werd een tweede groep vastgezet – onder wie ook twee journalisten die hun werk deden. De arrestaties leidden tot verontwaardiging op sociale media en onder mensenrechtenorganisaties. Er wordt gevreesd voor toenemende repressie. De slogan #FreeTheYouth gaat rond.
Enkele video’s en artikelen over wat er gebeurde 8 mei jl. :
In de middag werden de arrestanten in busjes afgevoerd naar onbekende locaties. Ze worden nu in groepjes van drie vastgehouden op verschillende politiebureaus – zonder contact met de buitenwereld (zie video).
Waarom dit belangrijk is – ook voor ons in Europa: Corruptie vernietigt toekomstperspectieven. In Gambia is 60% van de bevolking jonger dan 25. Werkloosheid is hoog. Hoop is schaars. Steeds meer jongeren wagen de dodelijke route via de Sahara en Middellandse Zee naar Europa – de ‘Backway’. Zebra Inspiratie heeft hier al diverse artikelen over geschreven. De gevolgen van de massale, illegale migratie zijn voelbaar tot in Spanje, Italië en Nederland.
Corruptie is geen lokaal probleem. Het is een drijvende kracht achter migratie, instabiliteit en ongelijkheid. Maar corruptiebestrijding begint met de waarheid. En de moed om die uit te spreken – zoals Darboe doet.
Gambia staat op een kruispunt. Wordt de stem van het volk gesmoord? Of luidt dit het begin in van een nieuw tijdperk van transparantie en gerechtigheid?
Het is nu aan het volk.
======================================================================
Update 9 mei:
Vandaag worden in de Gambiaanse media berichten gepubliceerd dat de gearresteerde jongeren op drie verschillende politiebureaus vastzitten. Er zijn zorgen over de arrestatie en hun detentie. Een petitie is gestart voor het vrijlaten van de arrestanten vrij en een garantie op gerechtigheid.
Video: Gambianen verzamelen zich vandaag op Westfield en lopen in een vreedzaam protest en roepen ‘Free our Youths’.