Werkgelegenheid

De reden waarom Afrikaanse jongeren massaal naar Europa trekken is omdat ze geen toekomst zien in hun eigen land. Ze hebben geen hoop en sparen jaren voor een reis naar ‘the green pastures’, oftewel de groene weiden in het Europese continent. Ze willen er werk vinden om geld naar hun familie te sturen of studeren omdat dit in hun eigen land niet kan. Overheden worden geacht banen te creëren, maar rekruten momenteel jongeren voor werk op boerderijen in Israël of werk in Saoedi-Arabië. In landen als Malawi waar dit gebeurde, verschijnen al de eerste schrijnende verhalen dat jongeren te weinig krijgen uitbetaald. Dit klinkt als ‘Modern Slavery’*.  Of de verhalen van meisjes die belanden in de prostitutie in plaats van banen die hun beloofd worden, bijvoorbeeld als nanny of huishoudelijke hulp.

De werkloosheid is hoog in Gambia, maar liefst 60%. Zijn er wel kansen voor jongeren in Afrikaanse landen om een goed bestaan op te bouwen? Of is het geld in een bodemloze put stoppen? Is dit continent reeds verloren? Er is volop potentie zeggen jonge, Gambiaanse ondernemers. Een verandering van mindset is nodig om het te zien.

Bij aankomst in Gambia valt me op hoeveel afval er langs de weg ligt. Veel Nederlandse toeristen hoor ik zeggen dat ze het vies vinden en bijzonder dat het niet opgeruimd wordt. Zulke dingen zijn natuurlijk voor ons vanzelfsprekend maar niet in zoveel andere landen.

Natuurlijk is het vies en lijkt het vreselijk. Ik vraag me dan wel gelijk af hoe het afval is geregeld in zo’n land. Ondanks dat Gambia een anti-plastic beleid heeft ingevoerd, vind je er langs de weg en op veel compound-erven veel plastic afval. Afval wordt maar mondjesmaat opgehaald. Af en toe zie ik een Nederlandse vuilnisauto rijden die Nederland waarschijnlijk cadeau heeft gegeven. Vuilnis wordt gedumpt in de bossen, op een centrale plek in een dorp verzameld en op den duur begraven of verbrand. Op glazen flesjes zit statiegeld. Papier en karton wordt gebruikt om hun kookvuur op te stoken. Op diverse stranden vind je er afval dat er ligt of aanspoelt. Her en der staat een verdwaalde afvalbak.

Regelmatig praat ik met de Gambianen over deze situatie. Ik vraag hun waarom ze hun afval zo maar op straat gooien. Houden ze niet van hun land? Een leraar vertelt me dat ze op scholen de leerlingen iedere ochtend afval rond de scholen laten oprapen. Ook zijn er wel mensen die afval opruimen, maar als mensen hun eigen verantwoordelijkheid hier niet in nemen, dan verwachten ze dus al gauw dat een ander hun troep opruimt. Weer een stukje mindset komt hierbij kijken.

Vandaag ga ik mee naar een buurtbijeenkomst over een recycling project. Een Engelse, internationale organisatie werkt samen met de lokale buurtschappen om mensen bepaald plastic afval te laten ophalen om zo geld te verdienen en hun buurt op te ruimen. Een Gambiaanse vrouw, leidt het project en ze vertelt dat ze trainingen organiseren voor de groepen die afval ophalen. Ze leren hun welke soort plastic ze moeten verzamelen, plastic waar nu een markt voor is. Ze praat over de soorten PD en HD. Voor PET vertelt ze is nog geen markt, maar hopelijk in de toekomst is er ook een markt voor ‘bottle to bottle’ in Gambia. Voor ze startten met dit project deden lokale jongeren een onderzoek naar welke afval men in compounds heeft en wat men weggooit. De Gambianen waren verbaasd, men had werkelijk geen idee dat het verbranden van afval slecht is voor hun gezondheid. Ze zien nu vooruitgang en leren dingen over afval, milieu en hun gezondheid die ze eerder niet wisten. Er zijn twee grote recyclingbedrijven in Gambia die het ingezamelde plastic verwerken tot stoelen, bekers en emmers. Ze kunnen meer plastic gebruiken omdat ze meer kunnen verwerken. Dit is zeker een groeimarkt voor de Gambianen.

Jaren terug vertelde een visionair mij dat afval de toekomst is. Je kunt er geld mee verdienen. Zoals ik al eerder schreef, vertrekken jongeren uit de Afrikaanse landen omdat ze geen toekomst hebben in hun eigen land. Zou er binnen recycling mogelijkheden zijn voor jonge ondernemers hier? Ik kwam bijvoorbeeld ook ‘Precious Plastic’ tegen. Een innovatief concept dat een recycle-machine heeft gebouwd en gratis deze bouwtekening verspreid zodat een kleine ondernemer zo’n machine zelf kan bouwen en aan de slag kan. Wellicht zijn er nog meer van dit soort initiatieven die we ter inspiratie aan Gambianen kunnen aanbieden. Om hun hoop te geven om een eigen toekomst in hun land op te bouwen. Of denk ik nu weer als een blanke?

Ook in landbouw zijn er volop groeimogelijkheden. Bijna al het voedsel wordt geïmporteerd. Bijvoorbeeld uit buurland Senegal. Zelfs recent kwamen de eieren nog uit Nederland. Absurd natuurlijk omdat hier ook kippenboeren een bestaan proberen op te bouwen en door deze wereldhandel blijken ineens de eieren uit Nederland goedkoper te zijn dan de eigen eieren. Dan slaan we volgens mij echt de plank mis. Ik heb vorige week een kleine kippenboer bezocht. Ook hij wil graag uitbreiden en is bezig met een businessplan hiervoor. Net als veel andere boeren wil hij ook graag meer kennis vergaren over zijn dieren en het runnen van een bedrijf. In de volgende episode zal ik verslag doen van een aantal boeren die ik heb bezocht. Zij bleven in hun land en zien juist een toekomst in de land- en tuinbouw, maar lopen nog wel tegen uitdagingen aan. Met hun bedrijven willen ze hun landgenoten laten zien dat er potentie zit in het verbouwen van eigen voedsel. Diverse boeren willen jongeren inspireren om boer te worden en hiermee een duurzame toekomst voor zichzelf, hun kinderen en andere Gambianen te bewerkstellingen.

Wil je op de hoogte worden gehouden van mijn bevindingen en avonturen in Gambia om migratie tegen te gaan en om oplossingen in de landen zelf te creëren in samenwerking tussen europeanen en afrikanen, volg dan mij op facebook via facebook.com/zebrainspiratie of telegramkanaal zebrainspiratie. Wil je reageren of meedenken, stuur een mail naar erica@zebrainspiratie.nl

Fotocredits: ELS STALLINGA

*